quinta-feira, 30 de agosto de 2007

Unha mentira

Recordo que na escola xa deramos vacacións. Era ao principio do verán, pero, como ocorre nesta terra, semellaba ainda primavera. Seguía a chover días enteiros, o sol acariñaba sen chegar nunca a queimar e as leiras e os campos parecían estar sempre nun rebulir de festa, como se alguén se afanase en facer cantar os animais e en enfeitar a terra coas cores máis alegres.
Debía de ser media mañá cando saín da casa para ir buscar ovos á da veciña porque as nosas galiñas andaban namoradas e case non puñan. Cando estaba a chegar, vin de costas na beira do camiño ao home da veciña, o señor Domingo, que estaba a traballar a terra cun sacho. Ía pasar de largo, porque o señor Domingo era un túzaro que non aturaba aos nenos, pero cando estaba case a súa altura escoitei un miañar louco e tan agudo como a picada dun alfinete. O son levoume como hipnotizada cara ao home e fíxome chantar os pés ao seu lado. O señor Domingo miroume de esguello sen deixar de traballar mentres eu afundía arrepiada os ollos na terra.
-Marcha daquí, nena!- díxome mentras tentaba calar o miar de tres gatiños que loitaban por saír dun buraco feito na leira.
Eu non era quen de pestanexar e tiña tanta urxencia por berrarlle que parase que non conseguía desatoar as palabras da gorxa.
-Que os vai matar...- foi o que primeiro que conseguín dicir, pero non nun berro, senón nun murmurio que eu sentín máis baixo có latexo do corazón, que me batía ao ritmo tolo dos miau, miau, miau.
-Marcha daquí, nena! Non ves que están mortos?
-Que non! Que non! Mire!- dixen pensando que se enganaba, pero cando quixen agarrar o último gatiño que afundía as unllas na parede daquel pozo querendo amarrarse á vida o señor Domingo tiroume cara atrás co brazo que tiña libre mentres co do sacho botou outra morea de terra negra que fixo calar o chan.
-Están mortos, nena. Lisca daquí, veña.
E, como tiña razón, marchei.
Voltaba sen ovos, cos ollos moi abertos e cos beizos apertados para non chorar, e cando estaba chegando a casa un son anguriado fíxome levantar os ollos. Sobre o muro que separaba a nosa finca da do lado, camiñaba a gata dos veciños co ventre ainda frouxo e miañando dorida cara o ceo.

segunda-feira, 20 de agosto de 2007

Retallos

Cando tiña once anos namoreime do meu curmán Pedriño, o fillo máis novo da tía Teté e do tío Lucho. Ata entón Pedriño non fora máis que un langrán que me levaba media ducia de anos e que non era quen de chamar por min máis que berrando miñoca ou miñoca gordecha, ainda que eu daquela xa tiña un corpo que quería ser de muller. Pero o día que me namorei del conseguín recuperar o meu nome e, agradecida, devolvinlle a el o seu.
Estabamos no parque da vila, cadaquén polo seu lado -eu facendo un beberaxe con terra, auga e follas de margaridas e el agardando ao seu irmán Antón que viña da cidade no coche de liña-, cando a miña nai comezou a chamar por min a berros para que fose comer.
-Amaaalia! Ammaaaalia! Ammmaaaalia!
Pedriño, que de puro aburrimento facía debuxos co talón do pé na area, levantou de súpeto os ollos do chan, fitoume como se non me recoñecera e cunha fala macia que me deixou pampa soltoume:
-Nunca me decatara ata agora do bonito nome que é Amalia.
Díxoo como se, por primeira vez, os dous pertencésemos a mesma especie animal e só iso fixo falla para que Pedriño, aquel rapaz espigado e de ollos verdes e escintilantes como os da súa nai, virase Pedro de vez. A impresión non me deixou porén nen dicirllo porque dos beizos só me saía un ar esmorecido, sen son, mentres as letras que precisaba para formar o seu nome rebulíanme como cóxegas debaixo do embigo.
Pasado ese día, comecei a dubidar entre estar con el apampada de tan alto e tan guapo que empezaba a parecerme ou fuxir ás carreiras en canto o vía rondar, porque a min, que tanto tiven que aturarlle, aquel xeito tan doce que tiña conmigo entenrecíame ata encherme os ollos de bágoas. Facía cousas como collerme da man para cruzar a rúa, cando na nosa vila daquela non pasaban case coches; ou axudarme a facer os deberes e rir divertido se erraba na tabla de multiplicar; ou gastar a paga toda en mercarme caramelos na tenda do señor Baldomero. Levábame todas as tardes despois de facer as tarefas e nunca esquecerei aquela campaíña que nos anunciaba cando entrabamos da man, como se fosemos uns noivos saíndo da igrexa, mentres Mercedes, a filla de Baldomero, levantaba os ollos dos seus libros e observaba curiosa aquel xeitiño de namorado de Pedro.
-Boa tarde, Mercedes, como vai?
-Por aquí, dándolle aos libros.
-Se tes algunha dúbida, xa sabes a quen preguntarlle –dicíalle coidadoso el, que repetía curso e estudiaba na aula da rapaza.
-Pois a bo sitio me mandas, burricán –e soltaba unha gargallada que a Pedro o facía corar e a min enchíame de carraxe.
Mercedes non se cansaba nunca das chanzas, pero a Pedro parecían non importarlle e, á tarde seguinte, preocupado só por premiar o meu bo facer cos deberes, recuncaba e entraba sorrinte na de Baldomero a mercar os meus caramelos.
Aquelas maneiras de rapaz formal non só me admiraban a min, senón que tiñan parva a toda a familia. Cando Pedro levaba xa unhas semanas mudado, un día que eu andaba a enredar no almacén da mercería da miña nai, chegoume dende o mostrador a voz da tía Teté.
-Tal parece que me cambiaron o fillo, Celia, xúrocho –dicíalle marabillada á miña nai-. Ten o seu cuarto como unha patena, pon a mesa sen que llo digas e fai todos os mandados sen chistar. Esta feito un home... Un home de calidade, vamos.
Eu sabía de sobra de quen falaba e comecei a camiñar a modo ata a porta do almacén para escoitar mellor.
-O amor, cuñada, o amor...-puíndenlle oír con asombro a miña nai e, ao sentirme descuberta, revolvinme para fuxir, tropecei sen querer cunha morea de caixas e botei polo chan douscentos ou trescentos botóns negros máis pequenos que a unlla do maimiño.
-Ammaaalia! A que andas, rapaza?
Quedei emocionada e sorprendida e, mentres recollía un por un os botóns do chan, convencinme de que, ao final, que Pedro e eu fosemos curmáns non parecía ser un drama na casa e menos ainda que eu fose unha nena, porque era só cousa de tempo. Pensei que tería que falar con el de todo iso, pero mentres gardaba os últimos botóns na caixa resolvín agardar unha ou dúas semanas por ver se el daba algún paso, como entón dicían que facían os homes.
Pero correron tres semanas e nada. Así que unha tarde que estaba de novo no almacén da tenda, mentras a miña nai e a tía Teté seguían cos seus dixomedíxomes fóra, resolvín corresponder ao seu amor paciente dalgunha maneira e mentres ensaiaba as palabras máis certas para dicirlle que nunca tería máis mozo que el, collín un retallo de tela encarnada e púxenme a traballar nel. Cando xa conseguira coser unha bolsiña con forma de corazón e andaba á busca dun pouquiño de recheo mol para enchela e rematala, oín un rebulir e unhas risiñas fóra e asomeime á mercería.
-Ai! Mira, mira!- dicía a miña nai sacudindo a man como se lle queimase.
Ela e a tía Teté estaban no bico dos pés xunto o escaparate e parecían dúas adolescentes.
-Ai! Que monada, Celia!
-Onde se viu, dime ti, parella máis bonita? Xa cho dicía eu-engadiu a miña nai.
Non sei como fun quen de chegar dende onde estaba ata a porta do negocio, pero cando vin a través do cristal cara a rúa tiña a certeza do que ía atopar, como quen intúe unha morte.
No mesmo parque onde eu pasei de mincha a Amalia e Pedriño virou Pedro, paseaba o meu curmán con Mercedes, a filla do señor Baldomero. Ían a mesma altura, pero a un metro un do outro, e ainda así había algo no seu camiñar vagaroso que non precisaba palabras.
A miña nai e a tía Teté seguiron a mirar enlevadas ata que escoitaron un salouco ao seu carón e se viraron á vez.
Ao verme a agulla nunha man e unha pinga de sangue no índice da outra, a miña nai abaixouse asustada.
-Ai, Amaliña, usa as agullas con tento, meu amor!
E mentres se encrequenaba agarimosa para sandar cun bico de nai a ferida do dedo sen querer pisou o retallo de tela encarnada que caíra esquecido aos meus pés.